Сұрақ: Екі баламыз бар – бір ұл, бір қыз. Екеуі де өтпелі жасына келді. Бірақ соңғы бір-екі жылда қатты өзгерді, ашушаң болып кетті, насихатты тыңдамайды, сөз қайтара бастады, тіпті бізге ұрсатын болды. Осы жағдайға байланысты күйеуім екеуіміз бала тәрбиесіне қатысты кітаптарды оқыдық, бұл нәрселер өтпелі жас үшін қалыпты жағдай екен, махаббатпен, мейіріммен қарау керек, оларға дос болу керек екен. Мұны да сынап көрдік, бірақ ештеңе өзгермеді. Сіздің бізге айтар кеңесіңіз бар ма?

Жауап: Диагноз дұрыс қойылмаса, ем де қате болады, әрі ешқандай нәтиже бермейді. Бір бала ақылы кіріп балиғатқа толған кезде, яғни ер жету, бой жету жасына келгенде мукәлләф болады, яғни дініміздің бүкіл әмірлері мен тыйымдарынан жауапкер болады. Иманның шарттарын, яғни «Әмәнту...»-ды мағынасымен бірге түсініп айтуы, Исламның бес шартына сенуі, міндеттерін орындауы парыз болады. Ғұсыл алуы, дәрет алуы, намаз оқуы парыз болады. Ата-аналар мен жастар бұған мән бермейтін болса, күнәға түсуімен қатар, тыныштық та таппай кетеді.

Сұрақ: Мұсылман болуды қалаған басқа діндегі адамдар «Мұсылман болар едік, бірақ күнде бес уақыт намаз оқу, жылда бір рет ораза тұтып аш жүру және тағы басқа да әмірлерді орындау бізге қиын болғандықтан мұсылман болмаймыз» деп айтады. Ғибадат ету не үшін қиын сияқты болып көрінеді?

Жауап: Мұсылманға ғибадаттар қиын болып көрінбейді. Мұсылман болса мұндай сөздерді айтпайды. Имам Раббани хазреттері мәктубатында былай деген: Аллаһу та’ала құлдарына істей алатын нәрселерін әмір еткен. Күші жетпейтін, қолынан келмейтін нәрсені әмір етпеген. Адамдарды әлсіз түрде жаратқаны үшін жеңілдік, оңайлық берген. Құран кәрімде: «Аллаһ сендерге жеңіл, оңай түрде әмір етуді қалады, өйткені адам әлсіз түрде жаратылған.» делінген. (Ниса 28)

Мейірімділік – жан ашырлық дегенді білдіреді және бұл ризықтың бір түрі. Ризықтар материалдық және рухани болып екіге бөлінеді. Материалды ризықтарға қауыштыратын себептер болатынындай, рухани ризықтарға да қауыштыратын себептер болады. 

 Рухани ризықтардың негізі – иман. Дененің аштығын басу үшін азығын қамтамасыз етіп жүрген адам, рухының аштығын басу үшін де себептерге жабысады және бұл жолда тырмысатын болса, иманға байланысты болған бұл рухани ризыққа да қол жеткізеді. Аллаһу та’аланың әмірлеріне мойынсұнылмаса, тыйым салғандарынан тыйылмаса, материалдық және рухани ризықтар азаяды. Өйткені Таха сүресінің жиырма төртінші аятында «Мені ұмытсаңдар ризықтарыңды азайтамын» деп бұйырылған.

Күнә істерді жасаған мұсылман “фасық” деп аталады. Ислам дініне сенбеген және діннің әміріне мән бермеген адам“кәпір” деп аталады. Фасықтар мен барлық кәпірлер қабірде азапқа тартылады. Бұған сену керек. Өлген адам қабірге қойылғаннан кейін біз білмейтін бір күйде тіріліп, қылмысына жараса не рахат көреді. Не болмаса азап шегеді. Мункир және Накир деген екі періштенің қорқынышты адам кейпінде мазарға келіп сұрақ сұрайтындығы туралы хадистерде айқын көрсетілген. Қабір өміріне сену керек.

Сұрақ: Ұстанған ағымы бұзықтау біреу, өз ақылынша бөсіп: «Құранда және хадисте Сират көпірі деген нәрсе жоқ. Егер ондай көпір бар болса, Аллаһ мені одан өткізбесін» деді. Сират көпірі жоқ па?

Жауап: Өз ақылдарын діннен үстем тұтатын Мутазила деп аталатын адасқандар Сират көпіріне сенбейді. Әһли сүннет ғалымдары Сират көпірінің хақ екендігін Құран кәрім және хадис шәрифтермен дәлелдеген. Құран кәрімде былай делінеді:

«Оларды жаһаннам сиратына (сират көпіріне) апарып қамаңдар! Өйткені олар сұраққа алынады» (Саффат 23, 24)

Сұрақ: Қиямет және Ахирет кітабында былай делінген: Пайғамбарымыз алейһиссалам «Халық қиямет күні жалаңаш болып тіріледі» деген кезде, Айша Сыддыққа анамыз «Ол кезде бәрі бір-біріне қарамайды ма?» деп сұрады. Пайғамбарымыз мына мағынадағы аяти кариманы оқыды: «Ол күні әркімнің өз дерті болады» (Абәсә 37) Яғни қияметтің қиыншылықтарымен адамдардың бір-біріне қарайтындай жағдайлары болмайды.

Жоғарыда білдірілген хадис шәриф бойынша, әулиелер мен пайғамбарлар да жалаңаш болып тіріледі ме?

Жауап: Дәл осы кітаптың алдыңғы беттерінде мынадай сөйлемдер жазылған:

Адам денесінде статикалық электр теңдігі болады. Дененің саулығы осы электр теңдігінің деңгейімен тікелей байланысты. Бұл теңдіктің бұзылуына психологиялық күйзелістер, климат, киім-кешек, өмір сүру шарттары және жұмыс орнындағы келеңсіздіктер әсер етеді. Бұл электр деңгейі ашу халінде қалыпты жағдайынан төрт есеге артып кетеді. Адам ашуға булыққанында сөздеріне де, әрекеттеріне де ие бола алмай қалады және мұндай хал адамды күпірге де түсіруі мүмкін. Сол себепті расулуллаһ алейһиссалам «Ашу иманды бұзады» деп бұйырған.

Сұрақ: Досымның хабары болмастан, оның артынан еткен дұғамның қабыл болатындығы рас па?

Жауап: Иә, бір мүминнің басқа дін бауырына, оған білдірмей, яғни артынан жасаған тілек-дұғасын Аллаһу та’ала қабыл етеді. Бұған ғиябта (өзіне білдірмей, оның хабарынсыз) дұға ету делінеді. Бетпе-бет етілген дұғаға рия (көз бояушылық) араласуы мүмкін, бірақ артынан етілгенде тек Аллаһ разылығы үшін дұға етілген болады. Аллаһ разылығы үшін жасалған тілек-дұғаларды Аллаһу та’ала қабыл етеді. Дін бауырына оның хабарынсыз дұға еткен кезде Аллаһу та’ала бауырымыз үшін сұраған нәрсені алдымен бізге береді. Хадис шәрифтерде былай делінген:

Сұрақ: Жүзік тағу тұрғысында дініміздің үкімі қандай?

Жауап: Еркектердің алтын жүзік тағуы төрт мазһабта да жаиз емес. Алтын мен күмісті әшекей ретінде тағу тек әйелдерге ғана халал. Бірақ бұларды махрем (жақын туыс) болмаған еркектерге көрсетуі харам болып табылады.

Алтын мен күмісті әшекей ретінде тағу еркектерге харам. Тас, қола, жез, платина, мыс және басқа да заттардан әшекей ретінде жүзік тағу әйелдерге де харам. Алтын жалатылған күміс жүзік және күміспен қапталған алтын жүзік тағу жаиз. Жүзік тақпау жақсырақ. Айт күндері жүзік тағу мүстаһаб. Елге көрсету үшін, мақтану ниетімен тағу харам болып табылады. (Рәддул мухтар)

Сұрақ: Намаздың дініміздегі орны қандай?

Жауап: Намаз – өте маңызды, өте құнды ғибадат. Хадис шәрифтерде былай делінген:

«Намаздың діндегі орны – бастың денедегі орны секілді.»(Табарани)

«Қияметте құлдан ең бірінші сұралатын ғибадат – намаз. Намазы дұрыс болса, қалған амалдары да қабыл болады. Намазы дұрыс болмаса, ешбір амалы қабыл болмайды.» (Табарани)